Transporten en bewerkingen minimaliseren
In het experiment werd gezocht naar oplossingen die de uitstoot van stikstof en fijnstof tot een minimum beperken. Okke Willebrands: ‘We zochten naar bouwmethoden waarmee je in potentie stikstofvrij kunt bouwen. Daarbij richtten we ons met name op het minimaliseren van de transporten, gewicht en handelingen op de bouwplaats. Zo kwamen we al snel op prefab bouwen in hout, omdat dit snel en makkelijk met klein-elektrisch materieel te verwerken is.’
Licht, eenvoudig en eenduidig
De gebouwconstructie is volledig opgetrokken uit relatief lichte, geprefabriceerde CLT-elementen. Okke: ‘Hoe lichter het materiaal, hoe minder energie er nodig is voor het hijsen en transport. Door met één constructie-element (CLT) te werken maakten we de constructie ook eenduidig. Zo beperkten we de verschillende aanvoerlijnen naar de bouw en het aantal partijen op de bouwplaats tot een minimum.’ De bouwtijd bedroeg nog geen maand, van funderen tot opleveren.
Voor de fundering viel de keuze op lichte stalen schroefpalen van Weenk Schroeffunderingen. Job Janssen: ‘Toevallig was op de campus zojuist een pand gesloopt dat was gebouwd op herbruikbare schroefpalen van Weenk dat ook in het project deelnam. Het funderingsmateriaal dat we nodig hadden was dus 50 meter verderop beschikbaar. Hoe mooi wil je het hebben?‘
Betonnen vloer niet nodig
De palen bestaan uit losse segmenten van 1,5 meter die na de gebruiksduur weer kunnen worden hergebruikt. Het risico van houtaantasting door optrekkend vocht werd ondervangen door het gebouw iets op te tillen en direct op de palen te plaatsen. Een betonnen ondervloer of funderingsbalk was niet nodig. Okke: ‘Zo beperkten we het materiaalgebruik nog meer en bleef het ontwerp eenvoudig en eenduidig.’ Job en Okke merken daar wel bij op dat deze oplossing alleen geschikt is voor relatief lichtere gebouwen. Daarom heeft Ifigeneia met dampberekeningen onderzocht wat bouwfysisch gezien de juiste pakketopbouw is van de vloer.’
Kijk om je heen
Belangrijkste eye opener voor Okke Willebrands: ‘Als je je in het ontwerp richt op stikstofvrij bouwen, zoek je bijna automatisch naar oplossingen die het materiaalverbruik en het aantal verschillende materialen beperken. Zo kom je tot een eenduidige constructie, met eenvoudige oplossingen voor complexe problemen. Dit levert ook besparingen op in handelingen, transporten, materiaal- en materieelgebruik.’
Job Janssen keek vooral op van de verrassende mogelijkheden van hergebruik van materialen in de directe omgeving. ‘Daarvan heb ik geleerd: kijk naar de beschikbare middelen om je heen en denk na over hoe je die in het project kunt toepassen.’
Voor meer informatie:
o.willebrands@abt.eu | +31157676740
job.janssen@abt.eu | +31152703609
i.papathanasiou@abt.eu | +31157676721
Dit artikel is gepubliceerd in het ABT Magazine, december 2020.
Foto header: © Herman Zonderland
