De druk op het gebruik van beton wordt steeds hoger, zowel binnen Nederland als internationaal. Een mogelijkheid om hier mee om te gaan, is om het circulair bouwen van en met betonnen constructies te verhogen.
Een voorbeeld van een betonnen constructie waar veel winst te halen is op het vlak van circulariteit en duurzaamheid is een vloer. Deze constructie kan op de volgende vlakken (meer) duurzaam gemaakt worden:
- De constructie uitnutten: Het slim ontwerpen;
- Verantwoord benutten van de materialen: Alternatieve bindmiddel, gerecycled toeslagmateriaal, wapening, etc.;
- Vragen stellen aan ontwerp en gebruik: Wat is er nodig? Wanneer? Hoe lang moet het gebruikt worden? Wat kan er mee gedaan worden na dit initiële gebruik?;
- Het net buiten de regelgeving te werk gaan: zoals 51% i.p.v. 50% circulair en innovatieve technieken toepassen.
Wat is dat, een circulaire betonnen vloer?
Bij circulariteit en duurzaamheid gaat het voornamelijk om het slim gebruik van grondstoffen, waardoor men deze steeds opnieuw kan inzetten. Dit wordt hoofdzakelijk uitgedrukt in het CO2 gebruik of de CO2 besparing. Door het verhogen van de circulariteit kan het product meer duurzaam gemaakt worden.
Verschillende bereken-methodes als de Levenscyclusanalyse (LCA) en de Milieukostenindicator (MKI) benadrukken de negatieve effecten van het gebruik van (veel) beton, voornamelijk beton met cement als bindmiddel, in een project.
In Nederland hebben we een klein voordeel omdat bij het ontwerp steeds meer nagedacht wordt over het gebruiken van secundaire grondstoffen. Ook ligt de CO2-equivalent van het gemiddeld in Nederland toegepaste betonmengsel lager dan in meeste landen, door het gebruik van hoogovenslak. Deze manier van denken moeten we benutten en de kennis verder uitbouwen. Er is nog zo veel winst te halen op duurzaamheid, er zijn nog zo veel mogelijkheden, waaronder op het vlak van circulair bouwen.
Er is dus al veel informatie bekend en beschikbaar over het duurzamer maken van betonconstructies. Deze informatie is vaak een specifiek, klein onderdeel in het hele proces. Er is bijvoorbeeld winst in CO2-gebruik te halen als er minder Portlandcementklinker (OPC) gebruikt wordt in het betonmengsel. Of door het ontwerpen van een constructie voor een levensduur van 100 jaar in plaats van voor 25 of 50 jaar.
Van afzonderlijke stukjes een geheel maken
Nu is het tijd om de voordelen en extra uitdagingen van verschillende keuzes in kaart te brengen en op een integrale manier naar de te behalen winst te kijken. Bij het ontwerpen van een circulaire betonnen vloer is het belangrijk naar het hele proces te kijken, en niet alleen meer naar het ontwerp (Fase 1). Zo zijn de volgende fasen: het maken (2), het gebruik (3) en het hergebruik (4) ook van belang. De onderstaande figuur illustreert dat er bij elke fase verschillende keuzes gemaakt kunnen worden, deze keuze ook op elke ander fase invloed kunnen hebben en dat alle fasen samenhangen.
